امروزه کسبوکارها در تلاش هستند تا با حجم بالای دادههایی که فناوری در دسترس آنها قرار داده است، سازگار شده و به خوبی آنها را مدیریت کنند. در واقع، دادهها مواد خام جدیدی برای کسبوکار هستند.
شرکت بینالمللی داده (International Data Corporation (IDC)) پیشبینی میکند که مجموع دادههای جهان تا سال 2025 به 175 زتابایت (175،000،000،000 گیگابایت) برسد.
برای مدیریت، تجزیهوتحلیل و تفسیر این دادههای جدید، به مهارتها و ابزارهای جدیدی نیاز است. جای تعجب نیست که یک گزارش تحقیقاتی از مؤسسه پرایس واتر هاوس کوپرز (PriceWaterhouseCoopers (PWC))، کدنویسی، تحلیلهای پیشبینی کننده و یادگیری ماشین را در فهرست مهارتهایی قرار داد که حسابداران برای موفقیت به آنها نیاز دارند.
سازمانهایی که میتوانند با موفقیت این دادهها را تفسیر کرده و از آنها برای اتخاذ تصمیمات تجاری حیاتی خود استفاده کنند، نسبت به دیگر سازمانها، از یک مزیت رقابتی برخوردار هستند.
در چنین شرایطی، حسابداران بایستی تا حد امکان در زمینه ابزارهای فناورانه مهارت کسب کنند. به عقیده برخی از کارشناسان، دیگر کار با نرمافزارهای اولیهی حسابداری و اداری کافی نیست: حسابداران باید بدانند چگونه کدنویسی کنند.
محیط کنونی در حال تغییر حسابداری، این باور را دوباره زنده کرده است که حسابداران میتوانند با یادگیری کدنویسی در یک یا چند زبان برنامهنویسی همانند پایتون، زمینهساز راحتی کار خود و همچنین بالا رفتن دقت در عملیات روزانه شوند.
همچنین، یادگیری و درک مهارت برنامهنویسی به حسابداران کمک میکند تا با متخصصان فناوری در زمینههایی مانند امنیت دادهها و تجزیهوتحلیل دادهها همکاری کنند. بهتر است بگوییم که گردش کار سنتی یک حسابدار مدرن در حال تحول است.
برای اینکه حسابداران در آینده نیز همچنان ارزشمند باقی بمانند، باید بتوانند خروجی دادهها را تجزیهوتحلیل و درک کنند. تا بتوانند ارزش بیشتری برای سازمان خلق کنند. برای به دست آوردن این امکان، کسب دانش در یک زبان برنامهنویسی مانند پایتون بسیار مهم است.
برنامهنویسی در یک کلام، به معنای حل مسئله از طریق رایانه است و زبان برنامهنویسی درواقع زبان برقراری ارتباط با رایانه برای حل مسئله است.
به همین دلیل، برخی صاحبنظران آن را نوعی سواد به حساب آورده و بر اهمیت برخورداری از این مهارت برای همه افراد فارغ از رشته تحصیلی یا فعالیت کاری تأکید دارند، چرا که امروزه رایانه همه ابعاد زندگی را در برگرفته است.
در یک گزارش که اخیراً توسط PWC منتشر شده است، توصیه میشود که حسابداران بایستی در دورههای آموزشی که مهارتهای برنامهنویسی اولیه را با استفاده از زبانهای رایجی همانند پایتون آموزش میدهند، شرکت کنند.
کدنویسی به عنوان یک ابزار، فرصتی برای شما فراهم مینماید تا کارهایی را انجام دهید که دیگران قادر به انجام آنها نیستند.
سوالی که برای هر حسابداری پیش میآید: آیا کدنویسی برای یک حسابدار مفید است؟ شکی در آن نیست.
مهارت کدنویسی قطعاً میتواند به فارغالتحصیلان حسابداری در بازار کار کمک کند. گزارش PwC، حاکی از افزایش قابل توجه در تقاضا برای حسابدارانی است که این مهارت را فرا گرفتهاند.
حسابداری شامل وظایف پیچیده، زمانبر و اغلب تکراری میباشد. حسابداری یکی از ستونهای اقتصاد است و حسابداران مسئول امنیت و انضباط اطلاعات مالی هستند تا شرکتها بتوانند دید روشنی از وضعیت کسبوکار خود داشته باشند.
سالیان سال، مایکروسافت اکسل ابزار اصلی در عملیات حسابداری بوده است اما با افزایش حجم و همچنین پیچیدگی دادهها، دیگر قادر به رفع نیازهای حسابداران نبوده و به همین دلیل حسابداران در سرتاسر دنیا، اخیراً شروع به یادگیری کدنویسی کردهاند.
برنامهنویسی یک مهارت کلیدی برای:
• بهینهسازی عملیات حسابداری
• مدیریت دادهها
• ارائه نتایج و گزارشات بهتر به مدیران و مشتریان
• انجام عملیات با خطای کمتر یا صفر
• ارائه خدمات مبتکرانه مبتنی بر داده
• جذب مشتریان جدید
میباشد.
در میان زبانهای برنامهنویسی موجود، پایتون با توجه به قواعد آسان و منحنی یادگیری روان آن، حرف اول را میزند. پایتون و اکسل یک ترکیب قدرتمند ایجاد میکنند که میتوانند حسابداری و حسابدار را کارآمدتر کنند.
بیایید مروری دقیقتر به نحوه کمک پایتون به حسابداران داشته باشیم. در ادامه مطالبی را مطالعه خواهید نمود، مبنی بر این که چرا حسابداران میبایست برای آسان و هوشمندسازی اجرای وظایف خود یک دوره آموزش پایتون بگذرانند.
حسابداران با هزاران هزار سطر داده سروکار دارند. با افزایش حجم و پیچیدگی دادهها، عملیات حسابداری نیز پیچیدهتر میشود. برنامهنویسی یک مهارت عالی و کارساز برای مدیریت دادهها و ارائه نتایج بهتر به ذینفعان است.
به علاوه، برنامهنویسی میتواند به جذب مشتریان جدید در بازار حسابداری که بسیار رقابتی است، کمک کند. حسابداران با نرمافزارهای صفحه گسترده مانند مایکروسافت اکسل آشنا هستند و برای مدت طولانی از ابزارهای آن استفاده میکنند.
هرچند که این نرمافزارها بسیاری از نیازهای متعارف حسابداران و حسابرسان در تحلیل اطلاعات مرتفع میسازد، اما همچنان محدودیتهای جدی در کار با احجام بالای داده و ناتوانی در اجرای تحلیلهای پیشرفته مبتنی بر هوش مصنوعی، گریبانگیر این ابزارها میباشد، همچنین، این ابزارها فاقد قابلیتهایی برای رسیدگی به دادههای خرابشده، هستند.
این دقیقاً جایی است که زبان پایتون میتواند به عنوان یک راهحل نهایی در خدمت حسابداران و حسابرسان تحلیلگر قرار گیرد. در حقیقت، زبانهای برنامهنویسی مانند پایتون برای سازگاری با دادهها و مدیریت آنها در هر شرایطی طراحی شدهاند.
حسابداران کارهای تکراری بسیاری انجام میدهند. در واقع به صورت کلی، حسابداری تا حد زیادی به کارهای خستهکننده و تکراری متکی است که در بیشتر موارد به صورت دستی انجام میشوند. نمونههایی از این وظایف عبارتند از:
• درج فاکتورها
• تفسیر و به روز رسانی اطلاعات مشتری
• محاسبه مالیات
• با نوشتن الگوریتمهای مختلف در زبان پایتون، میتوان بسیاری از عملیات تکراری و قاعدهمند را به صورت خودکار اجرا کرد تا زمان و توان کارشناسان حسابداری، به کارهای مهمتر و با ارزشیتری اختصاص یابد.
صدها زبان برنامهنویسی وجود دارد. با این حال، برخی از آنها برای مدیریت حجم عظیم دادهها مناسبتر از بقیه هستند. در این میان پایتون یکی از بهترین گزینههاست. پایتون که در اوایل دهه 1990 توسعه یافت، امروزه یکی از محبوبترین زبانهای برنامهنویسی است که توسط عده زیادی از حسابداران در سراسر دنیا استفاده میشود.
۱) جالب است بدانید که پایتون یک زبان همهمنظوره است. این یعنی این که میتوانید از آن در انواع زمینهها از جمله حسابداری استفاده کنید. این زبان برنامهنویسی، بهترین گزینه برای برنامهنویسان مبتدی مانند اکثر حسابداران میباشد.
۲) پایتون یک زبان برنامهنویسی فوقالعاده و همهکاره است. که در طول سالها، این ابزار به یک ابزار پیشرو در علم داده تبدیل شده است. در این زبان، مجموعهای عالی از ابزارهای آماده برای انجام انواع عملیات دادهای وجود دارد. از جمله:
• جمعآوری دادهها
• خواندن دادهها در قالبهای مختلف
• تمیز کردن دادهها یا شناسایی و حذف دادههای خراب شده
• تحلیل دادهها
• مصورسازی دادهها
۳) پایتون میتواند فرآیندهای خستهکننده و تکراری حسابداری را خودکار کند و پردازش کارهای مربوط به اکثر مشتریان را برای حسابداران آسانتر از همیشه کند. پایتون میتواند به خودکارسازی کارهایی مانند:
• محاسبه بدهی مالیاتی
• محاسبه سود یا سود سهام سرمایهگذاریهای مالی یا
• سازماندهی درآمدها و هزینهها جهت آماده نمودن آنها برای زمان صدور اظهارنامههای مالیاتی
• و ........
۴) پایتون از بارگذاری، پردازش و تمیز کردن دادهها، شروع شده و طیف گستردهای از انواع فایلها و فرمتها را مدیریت میکند. بنابراین اگر یک نرمافزار حسابداری نوعی فایل را تولید میکند که هرگز نامش را نشنیدهاید، یا فایلی با کاراکترهای غیرعادی تولید میکند که استفاده از آن را سخت میکند، نوشتن یک دستور در پایتون، بهترین راه برای باز کردن قفل آن دادهها و قابل استفاده کردن آنهاست.
۵) پایتون کتابخانههایی دارد که به خوبی متن را مدیریت میکند و میتواند فایلهای بزرگ را با سرعت پردازش کند. این باعث میشود که دادههای «ناپاک و خراب شده» در یک زمان کوتاه به دادههای «پاک» تبدیل شود. اغلب گفته میشود که ۸۰ درصد از علم داده، پاکسازی دادههاست، بنابراین یادگیری این مهارت بسیار مهم است.
۶) هنگامی که یک فایل دادهای، پاکسازی و مرتب شد، زمان شروع تجزیهوتحلیل آنهاست. و اینجاست که یک زبان برنامهنویسی همانند پایتون، میتواند اهمیت خود را نشان دهد. برای محاسبه و اعمال یک نسبت برای تحلیل صورتهای مالی و وضعیت کسبوکار، یک کد در پایتون لازم است. به همین ترتیب، تکنیکهای مدلسازی پیچیدهتر مانند تحلیل رگرسیون را میتوان به همین روش به کار برد. ساختن مدلها، نسبتها و.... و بهکارگیری آنها با کد آسان است، اما برای تفسیر نتایج به کمی دانش آماری نیاز داریم.
۷) ایجاد درک درستی از انواع تجزیهوتحلیل دادهها، نحوه اعمال و تفسیر آنها، و نحوه برقراری ارتباط بین آنها و مدیران تصمیمگیرنده در سازمان، امروزه به مهارتهای اصلی یک حسابدار مدرن تبدیل شده است. ارائه نتیجه برخی از تحلیلها به اندازه خود تحلیل مهم است. اگر هیچکس نتواند با نتایج به گونهای ارتباط برقرار کند که تأثیری در سازمان داشته باشد، پس اصلاً هدف از انجام تجزیهوتحلیل چیست؟ زبانهای برنامهنویسی راههای مؤثری برای ارائه دادهها در اختیار ما قرار میدهند.
۸) هنگامی که یک یا چند کد نوشته شد، میتوان آن را هر چند وقت یکبار با دادههای بروز شده اجرا کرد تا تغییرات رخ داده شده در کسبوکار را درک کرد. این امکان به مرور باعث افزایش دقت و به ویژه صرفهجویی در زمان حسابدار خواهد شد. چنانچه یک حسابدار در گذشته، یک هفته را صرف یک فایل اکسل برای آماده کردن یک گزارش درخواست شده از سوی مدیریت میکرد، اما اکنون میتواند آن را با یک کلیک، مجدداً تهیه کند. خب اکنون این سؤال را از خودتان بپرسید که این حسابدار جدید با مهارت جدیدی که آموخته است، چقدر میتواند مؤثرتر و ارزشمندتر از قبل باشد؟ اگر تجزیهوتحلیلهای معمولی و گزارشات مستمری که حسابدار بایستی به مدیریت تحویل دهد، با استفاده از یک زبان برنامهنویسی خودکارسازی شود، میتوان زمان بیشتری را به تفسیر تجزیهوتحلیل و درک و تمرکز عمیق در کسبوکار و در نتیجه حل چالشهای جدید اختصاص داد.
نویسندگان: سمیه جهانی، دکتر امیر مرادی